Makedonska Poezija
I ako moze da bidat stari, ne novi.
Zemja
Ovaa zemja,
po koja cekoram denes,
ovaa zemja
koja ja budi veter od mugra,
ovaa zemja
ne e moja - ne,
ovaa zemja
prostete, e tuga.
V zora trgam.
Po fabricen drum
bezbrojnite
rubaski
minat.
Nie sme sleanu so srce,
so um,
no...ne moja nea ja cinam.
Nad mojata zemja
v prolet
zraci
seat
sjaj
i grmat vodopadi
od sonce
nad roden mi
kraj.
Ti custvuvas dlabocina,
srceto v zemjina grad,
i gledas cvetok mlad
skokum kaj rasne maj.
Nad mojata zemja
v neboto
opira
Pirin.
Oblacite v bura
ilindenski praznik peat,
ohridskiot lazur e
beskrajno sin i shiren,
a nadolu uste
izgrejsonce Egej go gree.
Spomnam li samo -
i naednas krv blika pak
vo srceto, koe
se topi od nekakva neznost...
Kraju moj drag! Kraju moj prekrasen drag!...
Poen so krv
i lulan
v metezhi teski.
Glas
Dalech od bashtina, dalech od rodnini,
ne v chuzhda za mene zemlja,
v poljani kichesti, zeleni dolini,
samich'k v planina shetam ja.
Ja sja rashozhdam, no na dusha mi teshko,
i jadni misli mene borat,
i mene stavat to studeno, to zheshko,
i chustva to gasnat, to gorat.
Ja iskam senka, ja iskam prohlada,
dushevna ja iskam tishina,
che kleto mi srce dosta veche strada
i sja nagleda vsekakva zlina:
kovarstvo sos bednost, sos gordost lukavstvo,
son mrtov, glupava prostota,
ljubov na slova i sloga bez bratstvo,
i hitrost, l'zhliva dobrota.
"Bezumec, bezumec, dusha ti leniva" -
ja chuh neviden i taen glas:
"Spregni plug za zaboravenata niva,
che bliska et doba, blizok et chas.
Stani, zemi osten v r'ce, rabotaj,
ti den i nosht, sos pot,
istrebi trnje, ischisti troskot, izoraj
bezplodna niva da dadit plod.
Stani, bezumec, sos molitva goreshta
ti kletva daj, stori si krst,
stani ti, idi napred, idi na sreshta,
no bojsja, bojsja Bozhij prst!"
- Gotov sum, sja klnam, da izoram niva.
Kazhi, koj si ti, neviden glas?
"Chuj!" - zagrme, glas sja otziva:
"Jas sum Bozhij gnev, naroden glas!"
(19 vek, mislam 1860)
Grigor Prlichev (roden vo Ohrid 1830): V Hiljada i Sedumstotin Shezdeset i Vtoro Leto
V hiljada sedumstotin shesdeset i vtoro leto
V Ohrid od Carigrada doshel Salaor.
Se predstavil prd Arsenja, nasha patrika chesnago,
I mu rek'l slovo gorko, slovo zhalosno:
"Carska volja e da trgnesh deneska za v Carigrada,
Na tebe od vrli Grci golem poplak e."
Sobral Patrik svoe stado v crkva
svjatij-Klimentova
Blagoslov mu dal posleden, r'ce zapletil.
D'lgo vreme lipal starec vo m'lchanje vsenarodno
I po bela brada ronel s'lzi goreshchi
"Slushajte me mili cheda, jas kje ida v Carigrada:
Na mene od vrli Grci golem poplak e.
Grckij Patrik kje ni stroshi slavna ohridska stolica
I mene do smrt kje drzhi v zatochenie.
Kje prati vladici Grci, licem svetci, srcem v'lci.
Kje ve davat, kje ve strizhat, kje m'lzat do krv
Megju naroda kje sejat nesoglasje i razdori,
Da se mrazat sin so tatka i so brata brat.
I kje viknete do Boga i krilo ne kje najdete,
smireni kje navedete glavi dozemi.
Kje mi bidete siraci; taka bilo napisano.
Elate mi da ve gushna za posleden p't.
Chrna t'ga porazila staro, mlado, m'zhi, zheni,
Vsi so r'ce zapleteni slzi prolivat.
Toj gi gushka, tie t'zhni mu celuvat desna r'ka,
i od r'ka kak od izvor s'lzi se lejat.
Vjahnal Patrik brza konja i nevolno up'til se.
Toga grmkij plach naroden nebo procepil.
Umilil se chesnij Patrik, svalil shapka navezana,
Pogledal na sino nebo, ljuto proklnal:
"Oh! poslushaj, milij Bozhe! Hair nikoga da nemat
Stamche bej i Bujar Ligdo, Pejko chelebi!
Milostivij Bog poslushal patrichka goreshcha kletva;
Slava nihna, seme nihno pogubil so shum.
I sega vo kukji nihni tkae pajak pajachina
i na pusti strehi nihni hukat hutove.
Denovi
Kako na vratot gerdani
Niski kamenja studeni,
Taka na pleshki denovi,
Legnale ta natezhnale.
Denovi li se - denovi
Argatski maki golemi!
Stani si utre porano
Dojdi si vecer podocna
Nautro radost ponesi
Navecher taga donesi -
Aj, pust da e, pust da bi
Ostanal zivotot kucheshki!
Rodi se chovek - rob bidi
Rodi se chovek - skot umri,
Skotski cel zivot raboti
Za drugi, tugji imoti.
Za tugji beli dvorovi
Kopaj si crni grobovi!
Za sege samo rgaj si
Za sebe maki trgaj si -
nizhi si gerdan denovi
nizi si alki kovani,
Nizhi si sindzir zhelezen
okolu vratot navezen!
Kopachite
Se k'ti nokjta crna!
Se ruti karpa-mrak!
I petli v selo peat
i zorata se zori-
nad karpata v krv se mie
i temninata pie
silno svetnal den.
Probudete se morni
kopachi i kopachki-
na trudot crn narod!
So motika na ramo
za korka suva leb,
po patishta strmni,
po poliwa ramni,
u vivnalniov den-
da trgneme i nie
stradalnici od vek.
Lenka
Otkako Lenka ostavi
koshula tenka lenena
nedovezena na razboj
i na nalomi otide
tutun da redi v monopol
liceto i se izmeni
ve|i padnaa nadolu
i usti svijaa koravo.
Ne beshe Lenka rodena
za tia pusti tutuni!
Tutuni-zholti otrovi
za gradi-kitki rozovi.
Prva godina pomina
grutka vo srceto i legna,
vtora godina namina
bolest ja v gradi iskina.
Treta godina zemjata
na Lenka pokri snagata.
I nokje koga mesechko
grob i so svila vieshe
vetrichok tiho nad nea
zhalna i taga reeshe:
"Zoshto mi, zoshto ostana
koshula nedotkaena?
Koshula beshe darovna ..."
Tutunoberachite
Na kantar studen so tuch go merat
a mozhat li da go izmerat
nashiov tutun - nashava maka
nashava solena pot!
Od temni zori na utrini letni
do nikoa doba na vecheri zimni
toj gladno pie tagata nasha
i potta i krvta i snagata ni.
Zholt - zholti pravi licata bledni
i zholta gostinka u gradite nosi.
Po utrini rosni, po mugrite presni
navedeni nichkum po polinja rodni
zachmaeni nie go bereme.
List po list kini
list po list nizhi
list po list prevrtuj, pritiskaj,
list po list milno, tagovno redi
i na dolga niza od kapki pot
i nadezh so kletva i zelena jad,
so korav pogled na ochite matni
po krevkite lisja zholtozlatni
prikaska gorka na zhivot klet
nanizhi bezglasna a taka jasna.
Ta ne znaesh li?
Denot li dojde toj da se meri -
merka mu nema, a v gradite dlabi
bez da se zapre, bez dno da najde
ne taga a kletva, i v ochi matni
i ne sakajc'i sama da se diga
furijata.
Kantarot nosi lisjeto zlatno
a v gradi luto dalgite besnat
na zholtata maka - na zholtiot tutun
na zholtata pot na racete ni!
| quote: |
| Originally posted by dejan Barav na internet, eve... (ne go znam datumot, izvini) Grigor Prlichev: V Hiljada i Sedumstotin Shezdeset i Vtoro Leto V hiljada sedumstotin shesdeset i vtoro leto V Ohrid od Carigrada doshel Salaor. Se predstavil prd Arsenja, nasha patrika chesnago, I mu rek'l slovo gorko, slovo zhalosno: "Carska volja e da trgnesh deneska za v Carigrada, Na tebe od vrli Grci golem poplak e." Sobral Patrik svoe stado v crkva svjatij-Klimentova Blagoslov mu dal posleden, r'ce zapletil. D'lgo vreme lipal starec vo m'lchanje vsenarodno I po bela brada ronel s'lzi goreshchi "Slushajte me mili cheda, jas kje ida v Carigrada: Na mene od vrli Grci golem poplak e. Grckij Patrik kje ni stroshi slavna ohridska stolica I mene do smrt kje drzhi v zatochenie. Kje prati vladici Grci, licem svetci, srcem v'lci. Kje ve davat, kje ve strizhat, kje m'lzat do krv Megju naroda kje sejat nesoglasje i razdori, Da se mrazat sin so tatka i so brata brat. I kje viknete do Boga i krilo ne kje najdete, smireni kje navedete glavi dozemi. Kje mi bidete siraci; taka bilo napisano. Elate mi da ve gushna za posleden p't. Chrna t'ga porazila staro, mlado, m'zhi, zheni, Vsi so r'ce zapleteni slzi prolivat. Toj gi gushka, tie t'zhni mu celuvat desna r'ka, i od r'ka kak od izvor s'lzi se lejat. Vjahnal Patrik brza konja i nevolno up'til se. Toga grmkij plach naroden nebo procepil. Umilil se chesnij Patrik, svalil shapka navezana, Pogledal na sino nebo, ljuto proklnal: "Oh! poslushaj, milij Bozhe! Hair nikoga da nemat Stamche bej i Bujar Ligdo, Pejko chelebi! Milostivij Bog poslushal patrichka goreshcha kletva; Slava nihna, seme nihno pogubil so shum. I sega vo kukji nihni tkae pajak pajachina i na pusti strehi nihni hukat hutove. |
ova pesna ja peevme na hor vo osnovno "Grigor Prlicev",obavezno sekoja godina i za site svecenosti,taka da napamet ja znam
Ljubomoren sum ti feverly:p
"Makedonija"
... Makedonijo,
ti ne si ime prochitano od kniga,
ni zbor chuen od dedovci,
ti si:
krv,
koski
i otrov.
Krv,
koski
i majchino mleko,
zashto sum go prochital
tvoeto ime ispishano
na mrachniot nebosklon
od pozharite na popalenite sela,
ispishano
vrz krajbrezhnite karpi
od strasta diva
na nezadrzhlivite branovi;
zashto sum ja osetil
do gorda bolka
smislata na zhilavoto
rakuvanje so istorijata:
koj vo tebe, majko,
kako osvojuvach stapnal -
bos srede trnje,
sred zharishte capnal,
vtorpat toj nema
da go prechekori pragot,
pa makar za nazad
da pobara traga.
... Machenichko,
odev po tvoite dolishta -
raskroeni preushki
i gi sobirav koskite
(izgnieni i presni)
od dedovcite
i drugarite,
za da gi zakopam
vo eden grob,
za da gi soberam vo moevo srce...
... Pomionav niz tvoite buri:
Samuilovi,
Karpushovi,
ilindenski
i partizanski,
vetrishtata mi gi naglotija
i zakrvavija ochite,
no mi gi izbistri
dzvezdeniot kristal
na tvoite nebesni
nezgasnati jasnici...
... Makedonijo,
ti ne si ime prochitano od kniga,
ni zbor chuen od dedovci,
ti si:
krv,
koski
i otrov,
krv,
koski
i majchino mleko...
T'ga za jug
Orelski krilja kak da si metneh,
i v nashi strni da si preletneh
na nashi mesta ja da si idam,
da vidam Stambol, Kukush da vidam,
da vidam dali s'nce i tamo
mrachno ugrevjat kako i vamo.
Ako kak ovde s'nce me sretit;
ako pak mrachno s'nceto svetit,
na p't dalechni ja kje se stegnam,
i v drugi str'ni kje si pobegnam,
k'de s'nceto svetlo ugrevjat,
k'de neboto dzvezdi posevjat.
Ovde je mrachno i mrak m'obviva
i temna m'gla zemja pokriva,
mrazoj i snegoj, i pepelnici,
silni vetrishcha i vijulici,
okolu m'gli i mrazoj zemni,
a v gr'di studoj, i misli temni.
Ne, ja ne mozham ovde da sedam,
ne, ja ne mozham mrazoj da gledam!
Dajte mi krilja ja da si metnam
i v nashi str'ni da si preletnam;
na nashi mesta ja da si idam,
da vidam Ohrid, Struga da vidam.
Tamo zorata greit dushata,
i sn'ce svetlo zajdvit v gorata;
tamo darbite prirodna sila
so s'ta raskosh gi rasturila:
bistro ezero gledash beleit,
i si od vetar sino temneit:
pole poglednish, ili planina,
segde bozheva je hubavina.
Tamo po srce v kaval da sviram,
s'nce da zajdvit, ja da umiram.
Glas od Makedonija
O, trajte, trajte, tirani nedni!
Dosta se tija tagi i zloba -
pakosen glas od ustite gadni
nad mojot narod u sekoja doba.
Ta ete veke vekovi celi
pishka i stenka od volci gosti -
za brata vijat koj da go deli
za da mu gloda suvite koski.
Pa neka sega sam da si resi
so svoja volja sudba i seva,
v zivotot ednas sam da se tsi,
d'izdigne slavno svoj rod bez vreva.
Ta Shar i Pirin druzno da viknat
rodnata pesna v nebesa temni
i burniot Egej - na vek da pliska
teskiot glas na novite himni.
Oktomvri
Bevme robje ednas, bevme crno robje,
tirani po zemja ni gazea samo.
Od makata svoja sodzidavme grobje
vo rodnata zemja, pod rodniot kamen.
Nasa bese potta - plodovite tugi.
O, koj veke da trpi, koj da trae, pati?
Ta neli sme nie kako site luge!
Na dusmanot ednas treba da se plati!
I dojde Oktomvri. Vkrvavena zora,
nad Prilep go plisna crveniot plamen.
Eden istrel... potem zovre seta gora...
Glej, borci so puski zad drvo i kamen!
Bevme robje ednas, bevme crno robje,
No robot se krena, ne trpi, ne ceka.
Do koga vo zemjata ke seeme grobje?
Edna bojna pesna kako plavna reka.
Oktomvri svetol, ti si ni praznik sakan,
Vo krv se rodi, izrasna od dni crni,
Pod tvojot crven izgrev, so topla raka
ti site nas, o site ne zgrna!
Makedonija
Eve ja taa prosta zemja od dvolicen kamen
i sonce
Decata uste nezaodeni kade otkopuvaat
lobanji
Po gradinite.
Eve ja taa prosta zemja od pajazina i od vodi
Mudro slobodata kaj sto gi zapisuva selskite
iminja
Mesto ikoni po crkvite
I kade letoto kako sudbina
Trae do posledniot vostanat.
Eve ja taa prosta zemja od zamoreno disenje
i od molk
Niz koja vremeto odminuva i pak se vraka
So nea da go spodeli laznoto traenje.
O, eve ja taa prosta zemja od grc i od cekanje
Sto gi nauci i dzvezdite da sepotat na
makedonski
A nikoj ne ja znae.
Oci
Tri dena na race te nosevme zbrana,
so taga i bolka na pogledot srcen,
i sekoja kapka na tvojata rana
ko krvava zar ni kapese v srce.
Drugarite bea i morni i gladni
so zgoreni grla i svieni pleki
so tap bol se vpija vo ocite ladni
i zalea oti ne ke plamnat veke.
No jas znaev oti pak ke vivnat v zaroj
i borcite pod niv ke cvetat i rasnat,
v studenite utra ke great ko sonce
i nikoga nema da stijnat i zgasnat.
Poslednata vecer v planinskoto selo,
kaj borcite bea so dripava drea,
so plikovi zeski na stapal teski,
i smrsteni cela - zgaseni, mrazni
ko nivnite puski ukoceni, prazni,
i necujno, gluvo, ko zdusena reja
se tocese sepot od uvo do uvo:
"Utre, druze, v zori, strasen boj ne ceka,
a nie sme malku, - sal nekolku dusi..."
I koga ko igla ti probode usi -
Ti rastrese snaga i razmolska taga,
so lunjeni oci siroki i volni
gi rasece v nokta zdivenite molnji!
Ko togaj, ko togaj, o drugarko, pomnis -
v smrznatata vecer na proletta rana,
kaj nasata mladost i prvata radost
ja kosese luto k*rsumnata slana,
a ti celo zbrcka, ko tigrica ripna
i letna vo nokta krvava i crna, -
so svoite oci sto rigaa plamen
gi rastopi caskum celicnite zrna...
I posle! I posle - v poslednata vecer...
Jas nejkam da mislam sto potamu stana,
prostalniot sepot ti zamrzna v usni,
ti gorea oci pod vegite gusti!
So nivniot plamen i so kletva sveta,
na zaseda trgnav sred mojata ceta.
A utrinta koga zriv cela ni sprasi
ti ne bese veke v redovite nasi,
no skipea borci so odmazda zolcna,
i vidov! O vidov - koga bojot pocna
razvihrea site so tvojata sila -
ko eleni brzi i lesni ko ptica.
A tvoite oci se iskrea gnevno
vo nivnite potni, raspaleni lica...
Tri dena na race te nosevme zbrana,
so taga i bolka vo pogledot srcen,
i sekoja kapka od tvojata rana
ko krvava zar ni kapese v srce.
I drugi da ucestuvat.
| quote: |
| Originally posted by dejan Moze sticky?? I drugi da ucestuvat. |
Moze sticky dejan. A moze malku makedonska poezija koja ja nema vo arhivite na VM? So seta pochit kon stihovite na site avtori pogore
Виртуелен парк
Ајде сега да одиме во нашиот виртуелен парк
Дишете
Дишете
Свежи молекули кислород под дебелите сенки
на големите дрвја
воздухот е кристално чист како после летна бура
сами сме таму
без пензионери амортизирани од времето, наркомани, манијаци,
осамени девојки
со евтини викенд романчиња во рацете
без полицаецот
на Сергеј Главјук кој чека
да наплати сметка за струја и вода
Љубовта менува сe' – само засили ја музиката
паѓаат звуци од небото
крикови на птици преселници
децата силно ја фрлаат топката во воздухот
и така ја откриваат тајната на гравитацијата
Еј ти си луд
Да, јас сум од другата страна на компјутерот
Всушност овде имам неколку компјутери
сe' е виртуелно
и повеќедимензионално
и овој разговор е виртуелен
Здраво, како си!? Мило ми е што те гледам!
И мене ми е необично драго!?
Си се запрашал ли некогаш зошто?!
Преостанато време 0.01 сек.
Имаше мисли во мојата глава
кои засекогаш останаа незапишани.
Како на пример првата исповест:
Свирепото убиство на стотина мравки.
Станувам полесен, речиси бестелесен.
Рака на моето рамо и длабок глас:
„Врати се, рано е за тебе да одиш таму“.
Сонот сега е едно затворање
и отворање на клепките. Сон без слики.
Типот имаше психолошки профил на идиот.
Ја имаше тајмирано партијата на 1.00 минута.
Не верувам дека имаше слушнато
за конкретно мислење, апстрактно мислење,
какво било мислење. Најмалку креативно мислење.
Остро го нападнав, неговиот крал
почна безглаво да бега по шаховската табла,
но успеав да го приклештам во претпоследната
секунда. Фигурите стоеја како смрзнати.
Кралот опколен и беспомошен во аголот
на таблата. Преостанато време 0.01 сек.
Бобан Богатиновски
Odletuvaat i - ne se vrakjaat
veter nad nivnite ladni ognista
magla gi pokrila nivnite tragi
gi bodam kandzite vo zemjata
gi rasiruvam kriljata
se napregam i jas da poletam
so niv tagata da ja delam
patot dalecen da go sledam
no popusto
grcevi me svivaat
kriljata mi se vijat
moevo ogniste kje go toplat
spomenite
od duhot na odletanite.
Adrijana Sazdova
OD PODIUMOT - NADEZ
Pastir na soznanieto
so oreol na glava
povikan JAS
prozborev za vas
slovo kraj jasniot vet
odrzav pred narodot - svet
patokaz za nas
kje pronajdam - rekov
trpki i vozdishki bezbroj
telo i misla sto ni tezat
kje isteram
jasen i jak
kje otfrlam naplasten mrak
predznak oti imam za svetol zrak
od rabot na apotetata
skrbta zbrana i chemerta seta
kje ja turnam dolu - najdolu
nastani za osuda kje nema vekje
zadovolni kje sobirame sal
zvezdi od trudot nas
mirizlivo kje neguvame cvekje
spokoj kje pronajdeme svoj
gnevot kje iscezne i VASh
ako ovde ve ima
skeptici nekoi!?
Riste Jovanov - Malec